niedziela, 5 stycznia 2020

Rola Kościoła w demokratycznym świecie na tle doświadczeń historycznych

Czy mamy do czynienia z reformacją-bis? W jakim kierunku podąża Kościół? Jaka jest dziś rola Kościoła w demokratycznym świecie? 25 listopada 2019 roku w Centrum Edukacyjnym Przystanek Historia odbyła się dyskusja z udziałem red. Pawła Lisickiego, ks. prof. Przemysława Artemiuka i red. Romana Graczyka, którą poprowadziła dr Barbara Stanisławczyk.
BS_1


Czy dziś mamy do czynienia z reformacją-bis? Czy to co się dziś dzieje to jest to powtórka z reformacji, która była pierwszą wielką rewolucją, która wstrząsnęła światem i uporządkowała świat według nowych wartości? - pytała dr Stanisławczyk. - W jakim kierunku podąża dziś Kościół? Co oznacza dialogowanie i otwartość Kościoła?

Red. Paweł Lisicki zwrócił uwagę na podobieństwa i różnice pomiędzy tym co stało się w XVI wieku i tym, co dzieje się dzisiaj. Jeśli chodzi o podobieństwa, wskazał poczucie chaosu, niepewności, kryzys wiary. Jeśli chodzi o różnice, zauważył, że kryzys reformacyjny nastąpił w świecie religijnym, dzisiaj świat otaczający ludzi wierzących jest wobec wiary obojętny lub wrogi. W czasach reformacji nastąpił bunt wiernych (ludzi wyświęconych - księży i kleryków) wobec Rzymu, dziś krytycy pontyfikatu w nim właśnie upatrują źródeł kryzysu.
Trudno też zdefiniować, czy dzisiejsza reformacja ma charakter doktrynalny.

RK_2

Ks. prof. Przemysław Artemiuk stwierdził: "Na pewno towarzyszy nam medialny zamęt, trochę chaosu dotyczącego tego, jak interpretować wypowiedzi papieskie. Czasami sam chciałbym większej precyzji, żebym mógł wyłożyć trudne kwestie, które się pojawiają. (..) Reformacja XVI-wieczna to był ogromny zwrot, odrzucenie tradycji i zerwanie z Rzymem. (..) Kiedy rodzi się nowożytność, następuje ważne przesunięcie: credo zostaje zamienione na cogito. Teologia traci swoje pierwsze miejsce, liczą się nauki eksperymentalne, empiryczne. Nie ma już tęsknoty za królestwem niebieskim, jest tęsknota za królestwem, tu, na ziemi".

Red. Roman Graczyk, zgadzając się z przedmówcami dodał: "Mamy problem z papiestwem dzisiejszym, które tak dalece reformuje, że możemy pytać czy to nie jest nowa schizma w samym środku Kościoła".

PL_1

Jak zauważył red. Lisicki, używa się pojęć ogólnych, nieprecyzyjnych. "Charakterystyczną cechą współczesnego kryzysu jest to, że nic nie jest rozstrzygnięte, w zależności od tego, z którym przedstawicielem Kościoła się rozmawia, otrzymuje się dokładnie przeciwstawne tezy".
Tym w dziejach wyróżniał się katolicyzm, że istniało przekonanie, że jest prawda ogólnie przyjęta, obowiązująca przynajmniej wśród kardynałów, a dziś mamy do czynienia ze sprzecznymi wypowiedziami hierarchów.
Red. Lisicki zwrócił uwagę na arbitralność woli, przekonanie ze strony hierarchów, jakby wszystko było w ich rękach, jakby wszystko można było przegłosować na synodzie. To rodzi niepewność wśród wiernych.

RK_`

Zdaniem red. Romana Graczyka nawet dla rozumnych agnostyków i ateistów nie ma polskości bez katolicyzmu, z drugiej strony jest pytanie czy potrzebna jest religia w szkole?

Odnosząc się do pojęć państwa wyznaniowego i państwa świeckiego, red. Lisicki zauważył, że Polska jest państwem świeckim, gdyż państwo ani nie zmusza do wyznawania religii, ani nie uniemożliwia ludziom wyznawania ich religii, choć ma szczególne więzi z religią katolicką, co wynika z konstytucji i tradycji. Jest natomiast życzliwe współdziałanie państwa i Kościoła.

Red. Lisicki zaznaczył: "Religia ma znaczenie publiczne, trudno sobie wyobrazić państwo, które programowo odrzuca religię, ponieważ religia niesie w sobie element moralny, etyczny. Państwo bez tego elementu jest narażone na rozpad i tendencję totalitarną, odebranie obywatelowi wolności sumienia. Publiczna obecność religii powinna być chroniona i doceniona".

W dalszej części dyskusji podkreślił: "Przekonanie o związku między katolicyzmem a narodem polskim uformowało myślenie kardynała Stefana Wyszyńskiego, jest też jedną z ważnych tradycji polskiego katolicyzmu".

Całość dyskusji na filmie:



Relacja wideo: Michał KK
Tekst: Margotte

BS_2