W Centrum Prasowym Foksal w Warszawie odbyła się w sobotę IV edycja Konferencji Smoleńskiej przygotowanej przez Komitet Organizacyjny pod przewodnictwem prof. Piotra Witakowskiego. Wzięli w niej udział naukowcy z Polski i ze świata, obecne były rodziny ofiar tragedii smoleńskiej, m.in. Ewa Kochanowska, Alicja Zając, Małgorzata Wassermann, Małgorzata Wypych, Dorota Skrzypek, Magdalena Merta, Zuzanna Kurtyka i Stanisław Zagrodzki.
Na wstępie konferencji dr Barbara Fedyszak-Radziejowska odczytała list prezydenta Andrzeja Dudy skierowany do uczestników tego wydarzenia.
"Serdecznie pozdrawiam wszystkich zgromadzonych na IV Konferencji Smoleńskiej. Motto, zaczerpnięte z Cypriana Kamila Norwida pięknie i wiernie oddaje cel i znaczenie tych spotkań: "Nie trzeba kłaniać się okolicznościom, (..) a prawdom kazać by za rogiem stały - pisał prezydent. - "Chciałbym dzisiaj podziękować Państwu za wierność etosowi pracowników nauki i wytrwałe dążenie do poznania prawdy w zgodzie z dorobkiem swojej dziedziny wiedzy. To właśnie skłoniło Państwa do przeprowadzenia własnych badań i dociekań". Prezydent Duda przypominając o poprzednich edycjach Konferencji Smoleńskiej (przygotowanych bez wsparcia struktur państwowych i instytucji naukowych) zaznaczył, że "przeprowadzone badania i analizy pozwalają sformułować najważniejszy, jak się zdaje, wniosek: raporty MAK i Komisji Millera to tylko hipotezy, które nie wytrzymują konfrontacji z z naukową analizą dostępnej dokumentacji zdjęciowej i filmowej. Tym samym zaś trzeba uznać, że prace nad wyjaśnieniem przebiegu katastrofy smoleńskiej oraz jej przyczyn nie zostały zakończone".
W referacie wstępnym prof. Piotr Witakowski przedstawił podsumowanie spotkań naukowców z lat ubiegłych.
Program tegorocznej, czwartej już, konferencji smoleńskiej obejmował kilkanaście referatów podzielonych na trzy działy tematyczne: analiza rejestratorów, analiza wrakowiska oraz analizy laboratoryjne i prawne.
Zbigniew Jelonek z Instytutu Mechanicznego PAN starał się wykazać w swojej prezentacji, że ostatni zakręt samolotu TU154 M w Smoleńsku był niewykonalny bez udziału sił zewnętrznych. Według prelegenta, w punkcie TAWS38 na samolot zadziałała siła zewnętrzna, która gwałtownie zmieniła kierunek lotu w lewo, nadała mu także prędkość obrotową w lewo. Jak stwierdził Jelonek, siła ta została wywołana wybuchem w prawej środkowo-dolnej części samolotu i wyrwała fragmenty prawej burty. Naukowiec posiłkował się także zdjęciami wraku tupolewa leżącymi w Smoleńsku, żeby wykazać słuszność swojej tezy.
Trzy referaty przedstawił duński inżynier Glenn Jorgensen, dwa dotyczyły trajektorii lotu Tupolewa, trzeci analizie stref zniszczeń roślinności i możliwemu zrzutowi paliwa przez samolot.
Według Jorgensena wszystkie dane wskazują, że wysokość samolotu była równa ok. 43 m nad poziomem pasa startowego w momencie, kiedy doszło do pierwszego uszkodzenia skrzydła.
Prof.Kazimierz Nowaczyk, ekspert smoleńskiego zespołu parlamentarnego Antoniego Macierewicza, zajął się z kolei analizą trajektorii pionowej TU 154M w oparciu o dane TAWS i FM. Według naukowca jej minimum wyznaczone na podstawie skorygowanych wysokości barycznych i radiowych zapisanych w TAWS i FM wynosi ok. 26 m powyżej poziomu początkowego pasa startowego lotniska w Smoleńsku. Czyli najniższa wysokość, na jakiej przed zniszczeniem znalazł się samolot w smoleńsku, to 26 m nad ziemią.
Muzykolog Anna Gruszczyńska-Ziółkowska podważyła nagrania z rejestratora głosowego - materiału, który był prezentowany przez MAK i Komisję Jerzego Millera, przedstawiała fragmenty, które świadczą o niskiej wiarygodności tych nagrań. Zwróciła uwagę na różnice w głośności komunikatów pochodzących z tego samego źródła, nieuzasadnioną zmienność głośności wypowiedzi i tła (maskowanie wypowiedzi załogi przez hałas), długie fragmenty, w których brakuje komunikacji między członkami załogi, niezgodność transkrypcji z treścią nagrań. Według Gruszczyńskiej-Ziółkowskiej, oficjalne nagrania są niewiarygodne i nie mogą być traktowane jako materiał źródłowy.
Prof. Mariusz Ziółkowski z Instytutu Archeologii UW w swoim referacie podjął się oceny raportu archeologów z punktu widzenia założeń archeologii sądowej. Według niego, głębokość zalegania szczątków, szczególnie metalowych, oraz ich stopień fragmentacji mogą dostarczyć informacji na temat kierunku, z jakiego spadły oraz siły, z jaką nastąpiło uderzenie w ziemię.
Następny prelegent Andrzej Łuczak, omówił rozkład szczątków TU 154M z wykorzystaniem oprogramowania GIS, według niego analiza wskazuje na cechy destrukcji związane z działaniem sił rozrywających, powstałych jeszcze w powietrzu.
Tematem kolejnego referatu - Jacka Jabczyńskiego była możliwość użycia materiałów wybuchowych w Smoleńsku. Według niego, mało prawdopodobny jest wybuch paliwa na miejscu zdarzenia, a zakres przeciążeń działających na ofiary odpowiada siłom działającym podczas wybuchu.
W czasie konferencji odtworzono wykład prof. Wiesława Biniendy nagrany w czasie jego wizyty w Warszawie przed kilkunastoma dniami. Naukowiec w swoich badaniach skupił się obecnie na programie badań aerodynamicznych, przeprowadzanych na (wydrukowanym za pomocą drukarki przestrzennej) modelu samolotu w tunelu aerodynamicznym.
O tym szerzej tu:
http://blogpress.pl/node/21910
Sławomir Szymański przedstawił krytyczną analizę raportu Centralnego Laboratorium Kryminalistycznego Policji, to druga część referatu wygłoszonego przez prof. Krystynę Kamieńską-Trelę w ubiegłym roku.
W części poświęconej aspektom prawnym, Natalia Wojtanowska z Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ skupiła się na kwestii organizacji wizyty prezydenta Lecha Kaczyńskiego i działań podjętych po katastrofie. Zwróciła uwagę zarówno na niski poziom ochrony Prezydenta w czasie wizyty w Katyniu, jak i na na naruszenie procedur kancelaryjnych i zasad protokolarnych przy organizacji tej wizyty. Wymieniła ok. 40 zaniechań. Zaznaczyła także, że nie zabezpieczono w sposób właściwy mienia polskich obywateli.
Podsumowanie aspektów prawnych związanych z katastrofą smoleńską, a tym ocenę działań podejmowanych przez odpowiednie organa państwowe w związku z wizyta delegacji na czele z Prezydentem Polski w Katyniu, przedstawiła Małgorzata Wassermann. Wymieniła najbardziej rażące błędy popełnione przez organy państwa. Jak zaznaczyła, sposób przeprowadzenia oficjalnego śledztwa uzasadnia jego wznowienie, a osoby odpowiedzialne za naruszenia powinny być pociągnięte do odpowiedzialności.
Po wygłoszeniu wszystkich referatów przyszedł czas na ogólną dyskusję. Na pytania odpowiadał m.in. prof. Kazimierz Nowaczyk, Glenn Jorgensen oraz połączony za pośrednictwem Skype prof. Wiesław Binienda.
