Aneksja Krymu wiąże się z obecnością i interesami Rosji w basenie Morza Czarnego – mówiła Urszula Doroszewska. Jako dziennikarka pojechała na Krym na początku lat 90. XX wieku, aby zobaczyć jak Tatarzy wracają na Krym po deportacjach i emigracji.
- Zrobiło to na mnie wielkie wrażenie – przyznała prelegentka.
Jeszcze w połowie XVIII wieku Tatarzy Krymscy stanowili 80% populacji półwyspu. Rosja najpierw propagandowo spowodowała exodus Tatarów pod różnymi pretekstami, np. iż będzie przymusowy chrzest wyznawców Allacha. Rosjanie pozbawili Tatarów prawa własności, przejmowali ich majątki i ziemię. Carat nadawał odebrane majątki różnym generałom rosyjskim za zasługi. Moskwa wyrzuciła też z Krymu inne etniczne społeczności, na przykład Ormian, którzy stanowili środowisko współpracujące z innymi nacjami.
Już w czasach współczesnych, podczas I Wojny Światowej, Tatarzy uchwalili niepodległość. W 1917 roku proklamowali Krymską Republikę Ludową. Wtedy wkroczyli Sowieci, którzy spacyfikowali Krym i zamordowali w nieznanych okolicznościach pierwszego premiera Tatarstanu. Później, w maju 1918 roku, na Krym wkroczyły muzułmańskie oddziały pod komendą Niemiec.
Co ciekawe, następnym premierem Krymu, wybijającego się na niepodległość, był polski Tatar. Polscy Tatarzy zresztą stanowili elitę wykładowców Uniwersytetu w Symperofolu...
Tatarzy prosili Marszałka Józefa Piłsudskiego o wsparcie przeciwko Rosji Sowieckiej.
Dalsze fakty i ciekawostki w relacji filmowej.
Tekst: Sławomir Szadkowski, foto i video: Bernard i Margotte
