NA ŻYWO: Festiwal Mazurka Dąbrowskiego: wykłady i panel ekspercki (Stowarzyszenie Republika Polonia)

Program konferencji - Turzno 29.09.2022: - wykład: Maria Konopnicka: postać, twórczość oraz znaczenie dla Polaków spoza kraju; - wykład: Józef Mackiewicz, postać i dorobek; - wykład: Znaczenie działalności Józefa Mackiewicza dla dochodzenia prawdy o zbrodni katyńskiej; - panel ekspercki: Co to znaczy być państwowcem? Wykład 1: Maria Konopnicka. Postać, twórczość oraz znaczenie dla Polaków spoza kraju (dr Teresa Kaczorowska)
Wykład 2: Józef Mackiewicz. Postać i dorobek (Romuald Mieczkowski)
Wykład 3: Znaczenie działalności Józefa Mackiewicza dla dochodzenia prawdy o zbrodni katyńskiej (dr Maria Szonert-Binienda)
Panel ekspercki: Co to znaczy być państwowcem? Paneliści: prof. Grzegorz Górski, prof. Wysocki. Moderator: dr Maria Szonert Binienda
Wykład: Historia Hymnu Narodowego - Lech Makowiecki Panel Polonijny: Prezentacje uczestników Festiwalu. Chopin w Pałacu Romantycznym w Turznie (prof. Roman Gruca) W dniach 28-30 września 2022 r. światowe stowarzyszenie “Republika Polonia” organizuje Festiwal Mazurka Dąbrowskiego. Celem Festiwalu jest uhonorowanie patronów roku 2022, w szczególności Marii Konopnickiej, Józefa Mackiewicza oraz Józefa Wybickiego. Program konferencji - Turzno 29.09.2022: - wykład: Maria Konopnicka: postać, twórczość oraz znaczenie dla Polaków spoza kraju; - wykład: Józef Mackiewicz, postać i dorobek; - wykład: Znaczenie działalności Józefa Mackiewicza dla dochodzenia prawdy o zbrodni katyńskiej; - Co to znaczy być państwowcem? Panel ekspercki (prof. Grzegorz Górski, prof. Wysocki, moderator MSB ); - wykład: Historia Hymnu Narodowego - Lech Makowiecki. Projekt finansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2022.

NA ŻYWO: "Hubal" Bohdana Poręby (Instytut Pileckiego)

Zapraszamy na pierwsze po wakacyjnej przerwie spotkanie z cyklu #ObrazyHistorii. Tłem do wrześniowej rozmowy będzie film „Hubal" z 1973 roku w reżyserii Bohdana Poręby, stanowiący obraz losów oddziału majora Henryka Dobrzańskiego ps. Hubal, który nie mógł pogodzić się z klęską Polski i odmówił złożenia broni po przegranej kampanii wrześniowej. Podczas spotkania polem do dyskusji będzie również lojalność reżysera wobec władzy, w szczególności poruszymy wątek polityki kulturalnej ekipy Gierka. Gośćmi dra Mateusza Wernera, filozofa kultury i filmoznawcy z Instytutu Pileckiego będą: prof. Piotr Kletowski – filmoznawca z Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz dr Bartłomiej Kapica – z Ośrodka Badań nad Totalitaryzmami Instytutu Pileckiego.

NA ŻYWO: Przegląd Tygodnia Józefa Orła (Klub Ronina - godz. 19:00)

Wręczenie statuetki Ronina Roku 2022 Maciejowi Świrskiemu, szefowi Reduty Dobrego Imienia, a następnie Przegląd Tygodnia Józefa Orła.

"Śledztwo Wyklętych" - promocja audiobooka Zbigniewa Kuleszy ps. "Młot"

Na terenie "X Pawilonu" dawnego Aresztu Śledczego Warszawa Mokotów, a obecnie Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL odbyła się promocja audiobooka pt.: "Śledztwo Wyklętych" autorstwa Zbigniewa Kuleszy "Młota", wydanego wspólnie przez Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej i Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL. Podczas spotkania fragmenty książki czytał Marcin Kwaśny. W dyskusji wzięli udział prof. Jan Żaryn dyrektor IDMN i dr hab. Filip Musiał dyrektor MŻWiWP PRL. Spotkanie prowadził Marek Skalski. Relacja: Michał KK

NA ŻYWO: Ukraina w ramach Rzeczpospolitej Obojga Narodów (Fundacja im. Janusza Kurtyki - czwartek godz. 18:00)

Relacje polsko-ukraińskie. Ukraina w ramach Rzeczpospolitej Obojga Narodów Fundacja i. Janusza Kurtyki Moderator: dr Artur Goszczyński Paneliści: - prof. Wiktor Brekhunenko - dr Piotr Kroll

Spotkanie promocyjne książki Marceliny Koprowskiej „Życie religijne podczas Powstania Warszawskiego”

We wtorek, 20 września br., w Audytorium Jana Nowaka-Jeziorańskiego w Muzeum Powstania Warszawskiego, odbyło się spotkanie promocyjne książki Marceliny Koprowskiej pt. „Życie religijne podczas Powstania Warszawskiego”. W wydarzeniu wzięła udział autorka książki, Marcelina Koprowska oraz jej recenzenci: prof. Krzysztof Kosiński z Instytutu Historii PAN oraz dr Karol Mazur z Muzeum Powstania Warszawskiego. Spotkanie poprowadził zastępca dyrektora IDMN, prof. Paweł Skibiński. Relacja wideo: Michał KK Publikacja stanowi pierwszy kompleksowy opis życia religijnego w trakcie walk powstańczych w Warszawie. Do książki załączone zostały dwie mapy, ukazujące zasięg parafii warszawskich w 1944 r. oraz miejsca sprawowania mszy świętych podczas Powstania Warszawskiego. Książka „Życie religijne podczas Powstania Warszawskiego” ukazała się w ramach serii wydawniczej „Młodzi Historycy IDMN” nakładem Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej oraz Wydawnictwa Neriton. Patronat medialny nad publikacją objęli: Muzeum Powstania Warszawskiego, Katolicka Agencja Informacyjna oraz Gość Niedzielny.

Szekspir w operze XIX wieku (prof. Alina Borkowska-Rychlewska)

Dr hab. prof. Alina Borkowska-Rychlewska Projekt: Dwustulecie polskiego romantyzmu

NA ŻYWO: Marek Budzisz (Przegląd Tygodnia); Myślecki vs Orzeł (Rola Niemiec w Europie) - poniedziałek od godz. 19:00

Wojenny Przegląd Tygodnia Marka Budzisza (godz. 19:00)
Rola Niemiec w Europie: prof. Wojciech Myślecki contra Józef Orzeł (godz. 20:00)

Prymas Stefan Wyszyński w realiach PRL

Relacja z promocji książki dr. hab. Rafała Łatki pt. „Prymas Stefan Wyszyński w realiach PRL", która ukazała się nakładem Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej oraz Instytutu De Republica. Spotkanie odbyło się w Centrum Edukacyjnym IDMN, 15 września 2022 roku. Zebranych powitał ks. dr hab. Krzysztof Warchałowski w imieniu Instytutu De Republica. W dyskusji wzięli udział: prof. dr hab. Antoni Dudek (UKSW), dr hab. Rafał Łatka, autor książki, dr hab. Paweł Skibiński prof. UW oraz prof. dr hab. Jan Żaryn, dyrektor IDMN. Fragment zapowiedzi wydawniczej: „Książka – autorstwa dr. hab. Rafała Łatki – będąca efektem jego wieloletnich badań i analiz źródłowych, dotyczących działalności Kościoła katolickiego w Polsce po 1945 r., w sposób całościowy przedstawia podejście Prymasa Tysiąclecia do rzeczywistości społeczno-politycznej PRL. W publikacji znalazło się wiele cytatów z wypowiedzi kardynała Wyszyńskiego – szczególnie tych szerzej nieznanych lub nigdy nie przytaczanych. Praca ma charakter eseju historycznego i została napisana w przystępny sposób." Jak zauważył dr hab. Antoni Dudek "to książka kierowana do szerokiego odbiorcy. Spełnia rygory naukowości, ale jest popularno-naukowa".

"Prymas był postacią na tyle wybitną, na tyle unikatową, że są pewne aspekty rzeczywistości PRL-u, które on ukształtował w oryginalny, twórczy sposób, budując tożsamość narodowo-katolicką przy pomocy programu Wielkiej Nowenny".

- podkreślił autor książki dr hab. Rafał Łatka. -

"Realia PRL-u odnosiły się do tego, jak prymas może spełniać swoją funkcję. Potrafił zrobić bardzo dobry użytek z uprawnień specjalnych, jakie otrzymał od Stolicy Apostolskiej. (...) Brał udział we wszystkich nominacjach biskupich od 1948 do 1981 roku. Te nominacje można ocenić bardzo pozytywnie, poza 2- 3 wyjątkami. (...) Episkopat wydawał wówczas jasne dyrektywy, jak się zachowywać w relacjach z komunistycznym państwem. Był zakaz spotykania się zarówno z przedstawicielami władzy komunistycznej, jak i z aparatem bezpieczeństwa".

Historyk stwierdził:

Ewidentnie prymas kształtował rzeczywistość w której przyszło mu działać, ale z drugiej strony ten kontekst sytuacyjny jest bardzo istotny, bo realia Polski Ludowej, w której nie pozwalało się swobodnie wyznawać wiary katolickiej powodowały, że i Episkopat i Prymas, który nim kierował musiał dobrać specjalne metody do tej rzeczywistości. Był do tego lepiej przygotowany niż jego poprzednik prymas August Hlond, który nie do końca rozumiał władzę komunistyczną, nie rozumiał jaki cel ma ten system do osiągnięcia - przekształcenie polskiej tożsamości. (...) Prymas Wyszyński reagował też na zmienność sytuacji. Była granica ustępstw, której nie chciał przekroczyć, ale jednocześnie ustępował w sprawach, które uważał za mniej istotne".

Dr hab. Rafał Łatka dodał, że prymas Wyszyński był autorem porozumienia z władzami z 1950 roku, choć go nie podpisał. W tym przypadku,

"wyszło dobrze, ale plany były inne. Wydaje mi się, że była to jedna z niewielu decyzji prymasa oparta na błędnych przesłankach, ale to temat do dyskusji".

Dr Antoni Dudek odpowiedział twierdząco na pytanie, czy prymas Wyszyński odniósł zwycięstwo nad swoim przeciwnikiem. Choć wziął udział w wyborach w 1952 roku i nie skreślił z listy wyborczej Bolesława Bieruta, którego znał osobiście, był antykomunistą. Prymas Wyszyński zwyciężył nie tylko moralnie, doczekał momentu, gdy komunizm w Polsce zaczął się sypać. Korzeniem Solidarności było odrzucenie realiów komunistycznych w Polsce przez miliony ludzi, a prymas odegrał tu swoją działalnością przez kilka dekad PRL-u najistotniejszą rolę. Prof. Jan Żaryn zaznaczył, że antykomunizm prymasa Wyszyńskiego był dwuwymiarowy, nie tylko intelektualno-ideologiczny, prymas uważał także, że ten system ma charakter deprawujący ludzi. Prymas Wyszyński nie miał ambicji bycia politykiem, ale niesłychanie dobrze rozumiał politykę.- podkreślił dr hab. Paweł Skibiński. W czasie dyskusji wywiązała się polemika m.in. na temat autorytaryzmu prymasa i aktualności myśli prymasa w obecnych czasach. Relacja: Bernard i Margotte

Konferencja WEI : "Bez wyroku, procesu i aktu oskarżenia. Nadużywanie tymczasowego aresztowania w Polsce”, 12.09.2022

Relacja z Konferencji Warsaw Enterprise Institute: „Bez wyroku, procesu i aktu oskarżenia. Nadużywanie tymczasowego aresztowania w Polsce”. Konferencja podzielona była na 3 panele dyskusyjne, w których uczestniczyli reprezentanci: Fundacji Court Watch Polska, Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, Uczelni Łazarskiego, Kanału „Prawo Marcina”, Stowarzyszenia „Niepokonani 2012”, Whitestone Legal, RPO, Tygodnika Przegląd, Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury, Uniwersytetu Warszawskiego, Kancelarii Adwokackiej Kamil Małecki, ZPP i WEI. Panel I: "Jak trwale rozwiązać problem tymczasowego aresztowania? Propozycje rozwiązań prawnych." Rozmawiają: Dr UW Zofia Branicka – Specjalistka ds. Badań i Edukacji Prawnej Fundacja Court Watch Polska Piotr Kładoczny – Wiceprezes Zarządu Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka Robert Gwiazdowski – prof Uczelni Łazarskiego, Dyrektor Rady Programowej WEI Marcin Kruszewski – Kanał „Prawo Marcina” Moderator: Katarzyna Rumiancew – Warsaw Enterprise Institute Panel II: "Kto zawinił: system, czy ludzie? Odpowiedzialność urzędnicza w Polsce". Rozmawiają: Tymon Kulczycki – Partner Zarządzający „Whitestone Legal”, Krzysztof Jędrasik – Rzecznik Prasowy i Członek Rady Programowej Stowarzyszenia „Niepokonani 2012” adwokat Michał Hara – Naczelnik Wydziału ds. Legislacyjnych i Ustrojowych RPO Moderator: Adam Pakulski – Związek Przedsiębiorców i Pracodawców Panel III: "Ile warta jest wolność? Odszkodowania za bezprawne przetrzymywanie w areszcie tymczasowym." Rozmawiają: Jakub Dymek – Tygodnik Przegląd, dziennikarz Katarzyna Lenczkowska-Soboń – Rzecznik Prasowy Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury, prokurator Szymon Pawelec – prof. Uniwersytetu Warszawskiego, adwokat Kamil Małecki – Kancelaria Adwokacka Kamil Małecki, adwokat Moderator: – Sebastian Stodolak - Warsaw Enterprise Institute Relacja: Michał KK

NA ŻYWO: Galicja w Austrii. Austria w Galicji - prof. Andrzej Chwalba (Fundacja im. Janusza Kurtyki - środa godz. 19:30)

Galicja w Austrii. Austria w Galicji. Webinar z prof. Andrzejem Chwalbą Fundacja im. Janusza Kurtyki Gość: prof. Andrzej Chwalba Moderator: Andrzej Kempa Federacja Polaków w Austrii i Fundacja im. Janusza Kurtyki zaprasza na spotkanie z polskim historykiem Profesorem Andrzejem Chwalbą. Wydarzenie nosi tytuł: “Galicja w Austrii. Austria w Galicji. Webinar z prof. Andrzejem Chwalbą” i odbędzie się 14 września 2022 r. o godzinie 19:30 on-line na zoom oraz kanale youtube Blogpress.pl Dyskusja będzie oscylować wokół książki prof. Andrzeja Chwalby „Wielka Wojna Polaków 1914-1918”, która opowiada o losach Polaków w czasie I Wojny Światowej. Książka ta zwyciężyła w II edycji Nagrody im. Janusza Kurtyki i jest obecnie wydana w języku niemieckim i angielskim oraz promowana poza granicami Polski.

NA ŻYWO: Wokół Pałacu Saskiego (prof. Tadeusz Bernatowicz - środa godz. 18:00)

Dr hab. prof. UŁ Tadeusz Bernatowicz Prowadzenie: dr hab. prof. UAM Bartosz Korzeniewski

NA ŻYWO: Marek Kozubel i Jakub Maciejewski - Wojna na Ukrainie (Klub Ronina - Przegląd Tygodnia pon. godz. 19:00)

Marek Kozubel i Jakub Maciejewski - Wojna na Ukrainie (godz. 19:00)

Premiera książki Iwony Smolki „Droga do Obór” (Państwowy Instytut Wydawniczy)

Premiera książki „Droga do Obór” Iwony Smolki – polskiej pisarki i dziennikarki od wielu lat związanej z Polskim Radiem. Z autorką rozmawiał Piotr Mitzner. O książce: Iwona Smolka w swojej najnowszej książce wspomina przyjaciół – poetki i poetów. W "Drodze do Obór" znajdziemy wspomnienia o: Annie Kamieńskiej, Ludmile Marjańskiej, Julii Hartwig, Tomaszu Burku, Januszu Krasińskim, Małgorzacie Baranowskiej, Jarosławie Markiewiczu, Jerzym Górzańskim oraz Joannie Pollakównie. Wzbogacają je fragmenty poezji, strzępy wywiadów, ale także kartki, listy i dedykacje. I choć autorka nie kryje, że część wspomnień zachowała wyłącznie dla siebie - trudno o bardziej osobistą literaturę. Portretom poetek i poetów towarzyszą osobne wspomnienia o ich mateczniku - warszawskim Domu Literatury i ośrodku pracy twórczej w Oborach. PIW 7.09.2022

„Koniec świata cinkciarzy w świetle archiwaliów IPN”, wykład prof. Daniela Wicentego

Podczas wykładu przedstawiono problematykę powojennego cinkciarstwa, w tym: aspekt historyczno-prawny dotyczący zmieniających się kar związanych z nielegalnym handlowaniem walutami po wojnie; aspekt gospodarczy w latach 80-tych: czarny rynek i jego rozmiary, rolę dolara w nieformalnej gospodarce, a także aspekt społeczny cinkciarstwa oraz skalę jego inwigilacji przez MO i SB, tzw. milicyjne (esbeckie) krysze. W trakcie spotkania wykładowca przybliżył także zawodową historię Aleksandra Gawronika. Daniel Wicenty (ur. 1977), Dr hab. nauk humanistycznych, socjolog. Pracownik Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Gdańsku, profesor w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Gdańskiego. Badacz środowisk socjologicznych i dziennikarskich w PRL, Służby Bezpieczeństwa oraz pamięci społecznej o PRL. Autor i współautor książek: Zagubiona rzeczywistość. O społecznym konstruowaniu niewiedzy (Warszawa 2005 r., wspólnie z R. Sojakiem), Załamanie na froncie ideologicznym. Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich między Sierpniem ’80 a stanem wojennym (Gdańsk 2012), Zgniłe jabłka, zepsute skrzynki i złe powietrze. Dysfunkcje w Służbie Bezpieczeństwa w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku (Gdańsk- Warszawa 2018 r.), współredaktor tomu Brudne wspólnoty. Przestępczość zorganizowana w PRL w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku (Gdańsk – Warszawa 2018 r., wspólnie z K. Nawrockim). Tekst: Centrum Pieniądza NBP Relacja wideo: Michał

NA ŻYWO: Ruś a Polska, X-XVI w. Wspólna historia, odrębne narracje? (Fundacja im. Janusza Kurtyki - czwartek godz. 18:00)

Relacje polsko-ukraińskie. Ruś a Polska, X-XVI w. Wspólna historia, odrębne narracje? Moderator: prof. Mariusz Bartnicki Paneliści: - prof. Hieronim Grala - prof. Myrosław Wołoszczuk - dr Vitaliy Nagirnyy Fundacja im. Janusza Kurtyki

Orientalizm po rosyjsku. Górale Kaukazu Północnego i pogranicze gruzińskie, 1845-1917

W rozmowie wzięli udział udział znawcy Kaukazu Północnego: tłumacz tytułu Jerzy Rohoziński, badaczka Iwona Kaliszewska oraz historyk i reporter Wojciech Górecki. Książka Austina Jersilda, profesora Wydziału Historii w Old Dominion University, jest pierwszą monografią o XIX-wiecznym podboju Kaukazu Północnego przez Rosję. Stanowi przy tym skuteczną odtrutkę na propagandę, posługującą się twierdzeniami, że „ciągła ekspansja Rosji na południe wynikała z konieczności obrony”. Dokumentując proces narodzin i zmierzchu „orientalistycznej” narracji Imperium Rosyjskiego na Kaukazie, autor wykonał gigantyczną pracę archiwalną i – jak pisze dr Jerzy Rohoziński – „przynosi nam na tacy świeżutkie frykasy z archiwów Moskwy, Petersburga i Tbilisi”. Polski przekład uzupełnia obszerna przedmowa sytuująca pracę w kontekście polskim oraz posłowie dopisane przez dra Jerzego Rohozińskiego w dniu wybuchu wojny w Ukrainie, wydarzenia, które nadało tej książce nowych znaczeń. Relacja: Michał

NA ŻYWO: Przegląd Tygodnia Józefa Orła. Prof. Bogusław Górka - Problemy lustracji (Klub Ronina - poniedziałek godz. 19:00)

Przegląd Tygodnia Józefa Orła (godz. 19:00) Prof. Bogusław Górka - Problemy lustracji na kanwie książki pt. „Ojcze Św. nigdy Cię nie zdradziłem”. Autopsja lustracji t.w. „Janiszewski”. Toruń 2022. (godz. 20:00) Prof. Bogusław Górka jest doktorem historii starożytnej UG oraz doktorem habilitowanym z religioznawstwa UJ oraz profesorem tytularnym nauk humanistycznych. Pracuje na UG, ale mieszka na przedmieściach Wrocławia. Specjalizuje się w hermeneutyce religijnej, w której ma znaczny dorobek, na który składa się kilkanaście książek. Od kilku lat studiuje również materiały wytworzone przez SB. Efektem tych badań są między innymi dwie książki opublikowane w 2021 i 2022 w Wydawnictwie Adam Marszałek w Toruniu. Kanwą wystąpienia w Klubie Ronina jest druga książka (aktualnie trwa jej edycja w języku angielskim), w której Autor przeprowadził gruntowną lustrację jezuity śp. Stefana Filipowicza, który po pierwszej lustracji w 2006 r. został uznany za TW. Profesor aktualnie przygotowuje trzy książki oparte na materiałach SB. Pierwsza dotyczy lustracji Kazimierza Kujdy, dwie następne - problemów, które generuje lustracja procesowa.