Biskup Michał Janocha: “Kuszenie św. Antoniego” od Grünewalda do Witkacego
8 lipca 2025 w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej gościł z wykładem biskup Michał Janocha.
Temat kuszenia św. Antoniego to jeden z ważnych motywów w europejskiej kulturze – obecny w literaturze, ikonografii i muzyce. Św. Atanazy, znający osobiście Antoniego, opisał jego życie jako pierwszą hagiografię osoby nie będącej męczennikiem. Ruch pustelniczy, którego Antoni był częścią, rozwinął się głównie w Egipcie i nasilił po edykcie mediolańskim (313 r.), jako reakcja na konformizm w Kościele konstantyńskim. Św. Antoni, poruszony słowami Ewangelii, sprzedał majątek i rozpoczął życie na pustyni. Jakub de Voragine w "Złotej Legendzie" opisuje jego walki z pokusami, wizje demonów i zwycięstwa duchowe. Ten opis stał się źródłem inspiracji dla licznych artystów – od Boscha i Grunewalda, przez Witkacego, aż po Salvadore Dali czy Maxa Ernsta.
W czasie wykładu biskup Michał Janocha analizuje przedstawienie postaci św. Antoniego w różnych dziełach malarskich od XVI do Xx wieku. Zatrzymał się szczególnie przy obrazach Witkacego, gdyż w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej do 21 września jest prezentowana wystawa "Kuszenie Witkacego".
Relacja: Margotte i Bernard